DEDAŞ tarımsal sulama yapan bölge çiftçisini, enerji kesintisiyle tehdit etti. DEDAŞ Genel Müdürü Yaşar Arvas, 6 ilde toplam ana para olarak çiftçilerin 20 milyar lira borçları olduğunu iddia ederek, borçların ödenmemesi halinde trafolarının sökülerek enerjilerini kesme kararı aldıklarını duyurdu. Burada, Arvas, hükümetin tarımsal sulama yapan çiftçilere verilen yüzde 35 enerji desteğinin de, 1 Ocak itibariyle kesildiğini hatırlatması dikkat çekti.
Genel Müdür Yardımcıları ile İl Müdürü Uğur Yaka’yla birlikte basın toplantısı düzenleyen DEDAŞ Genel Müdürü Yaşar Arvas, son 10 yılın değerlendirmesini yaptı.
KAÇAK KAYIP ORANINI YÜZDE 42’YE İNDİRDİK
Arvas, “Yatırım ve saha çalışmalarımızla yüzde 76 olan kayıp-kaçak oranını geçtiğimiz yıl sonu itibarıyla yüzde 42,8’e indirmeyi başardık. Kayıp-kaçakla mücadelede sahada gerçekleştirdiğimiz etkin çalışmalar ve teknoloji odaklı yatırımlar ile 28 milyar TL'si 2023 yılından olmak üzere 10 yılda toplam 165 milyar TL değerinde kaçak enerji tüketimini önledik” iddiasında bulundu.
Son 10 yılda hizmet bölgesine çoğunluğu teknoloji odaklı altyapı yatırımları olmak üzere gerçekleştirdikleri yatırımları anlatan Arvas, “Bu yatırımların 7,2 milyar TL’sini 2023 yılında gerçekleştirdik. 2023 yılına kadar Diyarbakır’a 5 milyar 404 milyon TL, Mardin’e 3 milyar 755 milyon TL, Şanlıurfa’ya 6 milyar 762.milyon TL, Şırnak’a 1 milyar 941 milyon TL, Batman’a 3 milyar 386 milyon TL ve Siirt’e ise 1 milyar 387 milyon TL yatırımda bulunduk. 10 yılda toplamda bin 275 proje gerçekleştirdik” şeklinde konuştu.
SORUN ELEKTRİK DEĞİL, SULAMA SORUNUDUR
Arvas, kayıt dışı kullanımda verimliliğin göz ardı edildiği için israfın da önü açılmış olduğunu iddia ederek, kaçak elektrik kullanımlarının büyük ölçüde tarım arazilerinde yapılan tarımsal sulamalar esnasında gerçekleştiğini dile getirerek, çiftçileri haksız kazanç elde etmekle suçladı. Arvas, “Ülkemizin tarımsal sulama alanlarında yılda yaklaşık 15 milyar kWh elektrik kullanılıyor ve bunun yarısı Dicle Elektrik’in hizmet bölgesi içerisinde tüketiliyor. Bölgemizdeki toplam 16 milyon dekar ekili tarımsal alanda, 130 bin kayıtlı çiftçi üretim yapıyor ve 51 bini sulu üretim gerçekleştiriyor. Ancak birçok üretici, tarlasında elektrik kullanarak sondaj kuyularından çıkardığı yeraltı suyu ile sulama yapıyor. Bu sular, yerin 600-700 metre derinliklerine kadar açılan kuyulardan çekilmekte. Bu durum, kaçak tüketimlerle de birleştiğinde enerji maliyetlerini çok daha artırıyor” iddiasında bulundu.
Sulama kanallarının yetersizliğinden de söz eden ve Arvas, “Dolayısıyla bölgemizdeki sorun elektrik değil, sulama sorunudur. İlgili kurumların çözüm önerilerini ivedi olarak hayata geçirmeleri hayati önem arz ediyor. Bölgede kayıp-kaçak oranımız yüzde 42,8 fakat şehir merkezlerinin 3K olarak nitelendirdiğimiz 1.1 milyon abonemizin bulunduğu alanda yüzde 17 düzeyine gelmiş durumda” dedi.
YÜZDE 70’İ ELEKTRİKLE SULANIYOR
Çiftçilerin vahşi sulama yaptığını ve bu nedenle aşırı elektrik tüketiminin yaşandığını da ileri süren Arvas, “Sulu tarım arazilerinin yüzde 70’inde elektrik kullanılarak sulama yapılıyor. Vahşi sulama kaynaklı aşırı enerji tüketiminin de sebep olduğu borç yükü maalesef katlanamaz boyutlara ulaştı. Destek azaldıkça ödeme de azalıyor. 2024 yılı itibarıyla geciken borçları için borçlu abonelerimiz gecikme faizi ödemek durumunda kalacaklar. Ancak geçmiş borçları ile ilgili yeni bir sayfa açmak isteyen abonelerimiz için de her türlü kolaylığı sağlamaya gayret edeceğiz. Bu yükü yeni yılda borcunu ödemeyen abonelerin elektriğini, borcunu ödeyen abonenin haklarını korumak adına enerji kesintisine gideceğiz. Çiftçilerimizin ana borçları 20 milyarı buldu. Bunun böyle devam etmesi halinde Diyarbakır'da çiftçilerin yüzde 50'sinin enerjisi kesilecektir” diyerek, çiftçileri tehdit etti.
YEDİ YILDIR BORCUNU ÖDEMEYEN VAR
Bölgedeki tarımsal sulama kaynaklı tahsilat sorunu da yaşadıklarını iddia eden Arvas, “Yedi yıldır bize borcunu ödememekte ısrar edem çiftçilerimiz var. Dolayısıyla uyarılarımızı dinlemediği halde borçlarını ödemeyen tarımsal sulama abonelerimizin borçlarından dolayı elektriklerini kesmek durumundayız. Kesinti olduğunda borcunu ödemek yerine ekininin yandığını ve bizim ülke ekonomisine zarar verdiğimizi belirterek durumu manipüle edecek yöntemler deneyebiliyor” iddiasında bulundu
ÇALIŞAN SAYISI 10 YILDA 2,5 KAT ARTTI
Özelleştirmeyle Dicle Elektrik'i devraldıklarında 2 bin 800 olan çalışan sayısını yaklaşık 3 katına çıkardıklarını belirten Arvas, dağıtım şirketleri arasında bu personel yoğunluğuna sahip tek şirket olduklarını dile getirdi. Arvas, "Asıl amacımız, enerji tedarikini artırmak. Yaptığımız yatırımların hızlanması, teknolojiyle ilgili yatırımlarımızın uç noktaya gelmesiyle 10 yılın toplamında 165 milyar lira ülke ekonomisine katkı sağladık." dedi.
ENERJİ DESTEK ÖDEMESİ DE KESİLDİ
1 Ocak itibariyle devletin verdiği yüzde 35 enerji desteğinin kesilmesi ile tarımsal sulama yapan çiftçinin durumunun daha bir kötüye götüreceğine ilişkin soruyu Arvas, "Evet devletin verdiği yüzde 35 enerji desteği artık kesildi. Tarımsal sulama yapan çiftçiler artık sıfır israf ile üretim yapması gerekecek. Özellikle borçlarını ödemeyen çiftçilerimizi maalesef zor bir yıl bekliyor" diyerek yanıtladı.
HABER MERKEZİ
Kaynak: Diyarbakır Söz