Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 5 Eylül 2024 tarihinde Kuzey Makedonya’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirecek. Bu ziyaret, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin güçlendirilmesi, bölgesel sorunların ele alınması ve ticari iş birliğinin artırılması açısından büyük önem taşıyor.
Fidan’ın Kuzey Makedonya Başbakanı Hristijan Mickoski, Meclis Başkanı Afrim Gashi ve mevkidaşı Timco Mucunski ile yapacağı görüşmelerde önemli konular gündeme gelecek.
İkili İlişkiler ve Ekonomik İş Birliği Güçleniyor
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki ilişkiler uzun bir geçmişe dayanıyor ve ortak tarihi, beşerî ve kültürel bağlarla derinleşiyor. Türkiye, Kuzey Makedonya’nın en büyük 7’nci ticaret ortağı konumunda bulunuyor. 2024 yılı itibariyle iki ülke arasındaki ticaret hacmi 1 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin Kuzey Makedonya’ya yaptığı ihracat 647.5 milyon dolar, ithalat ise 227.6 milyon dolar seviyesinde. Ayrıca, Kuzey Makedonya’daki Türk yatırımları 2 milyar dolara yaklaşmış durumda.
İki ülke arasındaki ticaretin daha da artırılması hedefleniyor. Mevcut Serbest Ticaret Anlaşması'nın tarım ürünleri, işlenmiş tarım ürünleri ve hizmetler sektörünü de kapsayacak şekilde güncellenmesi gündemde. Bu adımın ticaret hacmini 2 milyar dolara çıkaracağı öngörülüyor. Bu süreçte inşaat, enerji ve altyapı gibi sektörlerde iş birliğinin artırılması da masaya yatırılacak.
Savunma Sanayiinde Yeni Adımlar
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki savunma alanındaki iş birliği de dikkat çekici şekilde ilerliyor. ASELSAN’ın Üsküp’te bir temsilcilik açması, bu alanda önemli bir potansiyele işaret ediyor. Askeri ve savunma sanayii ilişkilerinin güçlendirilmesi, ziyaret sırasında gündeme gelecek başlıklardan biri olacak.
Türk Toplumunun Durumu Ziyaretin Merkezinde
Kuzey Makedonya’daki Türk toplumunun durumu, Türkiye için özel bir öncelik teşkil ediyor. 2021 nüfus sayımına göre, Kuzey Makedonya’da 83.443 (%3,98) Türk yaşıyor. Bu toplumun ana dilde eğitim hakkı ve kamuda nüfus oranlarına göre istihdamı, Türkiye’nin yakından takip ettiği konular arasında. Ziyaret sırasında Bakan Fidan’ın Kuzey Makedonya Meclisi’ndeki Türk milletvekilleri ve Makedonya Türk toplumunun temsilcileri ile bir araya gelmesi de planlanıyor.
Güvenlik ve FETÖ ile Mücadele Masada
Görüşmelerde önemli bir diğer gündem maddesi ise güvenlik meseleleri olacak. Türkiye’nin FETÖ ile mücadelesi çerçevesinde beklentilerini Kuzey Makedonya tarafına iletmesi bekleniyor. İki ülkenin bu konuda iş birliğini artırması, güvenlik alanındaki ilişkileri daha da derinleştirebilir.
Bölgesel Gelişmeler ve Kuzey Makedonya’nın Komşularıyla İlişkileri
Ziyarette bölgesel gelişmelerin de ele alınması öngörülüyor. Kuzey Makedonya’nın Yunanistan ve Bulgaristan ile tarihten gelen sorunları, bu ülkenin dış ilişkilerinde önemli yer tutuyor. Yunanistan ile Kuzey Makedonya arasındaki ilişkiler, ülkenin ismini "Kuzey Makedonya" olarak değiştirmesiyle bir dönem olumlu seyretse de, mevcut hükümetin ülke içinde "Makedonya" adını kullanması yeniden gerginlik yaratmış durumda. Bu durum, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri olumsuz etkiliyor.
Bulgaristan ise Kuzey Makedonya’dan anayasada değişiklik yaparak Bulgar azınlıklarını tanımasını ve bu azınlıklara haklar tanımasını talep ediyor. Bulgaristan, bu değişikliği Kuzey Makedonya’nın AB sürecinin devamı için bir ön koşul olarak sunmuş durumda. Kuzey Makedonya hükümeti bu anayasa değişikliğini yapabilmek için mecliste 2/3 çoğunluğa ihtiyaç duyuyor.
Ziyaretten Beklentiler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ziyareti kapsamında, ikili siyasi ilişkilerin tüm boyutlarıyla ele alınması ve bölgesel konuların detaylı şekilde değerlendirilmesi bekleniyor. Ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi, askeri ve savunma sanayii iş birliğinin güçlendirilmesi, inşaat, enerji ve altyapı gibi çeşitli sektörlerde iş birliğinin artırılması konuları da görüşmelerin merkezinde olacak. Fidan’ın, Kuzey Makedonya’daki Türk toplumu ve azınlık hakları ile ilgili konuları da gündeme getirmesi bekleniyor.
Bu ziyaret, Türkiye-Kuzey Makedonya ilişkilerinde yeni bir dönemin kapılarını aralayabilir.
Kaynak: Anadolu Ajansı
