Anayasa teklifinin kabulü, en az 330 milletvekilinin gizli oyuyla mümkün oluyor. Cumhurbaşkanının, teklifi TBMM'ye geri gönderme ve halk oyuna götürme yetkisi bulunuyor
26. dönemde kurulan Anayasa Mutabakat Komisyonu'nun dağılması üzerine AK Parti'nin yeni anayasa taslağı için oluşturduğu komisyon çalışmalarını sürdürüyor.
Yeni anayasa ile ilgili süreç, 1 Kasım seçimlerinin ardından, AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi ziyaretiyle başladı. Davutoğlu, 6 Ocak'ta TBMM Başkanı İsmail Kahraman ile bir araya gelerek yeni anayasa ile ilgili görüş alışverişinde bulundu.
Ardında TBMM Başkanı Kahraman, Anayasa Uzlaşma Komisyonu için üye bildirmeleri amacıyla Meclis'te grubu bulunan siyasi parti liderlerine mektup gönderdi. Siyasi partiler 3'e üye belirleyerek TBMM Başkanlığı'na bildirdi.
Anayasa Uzlaşma Komisyonu, ilk toplantısını 4 Şubat'ta TBMM Başkanı İsmail Kahraman başkanlığında yaptı. Meclis'te düzenlenen toplantıya, komisyon üyeleri AK Parti'den Ahmet İyimaya, Cemil Çiçek, Aldülhamit Gül; CHP'den Namık Havutça, Ömer Süha Aldan, Bülent Tezcan; MHP'den Oktay Öztürk, Mehmet Parsak, Kadir Koçdemir; HDP'den Mithat Sancar, Meral Danış Beştaş ve Garo Paylan katıldı.
Komisyon 10 Şubat'taki ikinci toplantısında çalışma usullerini ele aldı. Anayasa Uzlaşma Komisyonunun üçüncü toplantısı 16 Şubat'ta gerçekleştirildi ve bu son toplantı oldu. Komisyonun ömrü 12 gün sürdü.
Komisyonun "görev alanı"na ilişkin CHP'nin, "İlk 4 maddenin değiştirilmemesi, darbe hukukundan arındırılması ve parlamenter sistemin esas kılınması" koşulu, komisyonun dağılmasına yol açtı.
TBMM Başkanı Kahraman, 26 Şubat'ta yeniden devreye girerek AK Parti, CHP, MHP ve HDP gruplarına yeni bir davet mektubu gönderdi. Kahraman, mektubunda, Anayasa Uzlaşma Komisyonu için partilerin yeniden bir araya gelmeleri çağrısında bulundu.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Kahraman'a yanıtında, "Parlamenter sisteme dayalı bir anayasa yapımına katkı verebileceğimizi, bu doğrultudaki bir mutabakatın çalışmanın başlangıcında sağlanmasını da zorunlu gördüğümüzü ifade etmek isterim." ifadesini kullandı.
MHP, masada bütün partilerin bulunması gerektiğini belirtirken, HDP "Hiçbir vesayet olmadan 4 partiyle çalışmalar devam etmeli" görüşünü dile getirdi.
Komisyon bir daha toplanmadı.
AK PARTİ TEKLİFİ
Bunun üzerine AK Parti yeni anayasa taslağı için harekete geçti. AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, AK Parti'de oluşturulan bir komisyonla yeni anayasanın yazımına başlanacağını, taslağı en geç nisan ayı sonunda Meclis'e sunmayı düşündüklerini açıkladı. Davutoğlu, "Biz milletimize verdiğimiz sözün arkasındayız. İnşallah, tüm kesimlerin, 'İşte bu benim anayasam' diyebileceği sivil bir milli anayasa yapacağız. 78 milyon vatandaşımızı dikkate alarak, onların taleplerini, ihtiyaçlarını gözeterek yolumuzda yürümeye devam edeceğiz. İnsan onurunu koruyan, insan hak ve özgürlüklerini genişleten, milleti değil devleti tanımlayan bir anayasa yapacağız. Güçler ayrılığını tahkim eden, yetki ve sorumluluk dengesinin en iyi kurgulandığı bir metnin ortaya çıkması için azami gayreti gösteriyoruz. İnşallah kısa bir süre içinde yazım çalışmalarını tamamlayacağız." değerlendirmesinde bulundu. SÜREÇ
Anayasanın değiştirilmesi, TBMM üye tam sayısının en az üçte biri (184) tarafından yazıyla teklif edilebiliyor. Anayasa değişikliği teklifi, TBMM Anayasa Komisyonunun ardından, Genel Kurulda iki kez görüşülüyor. Teklifin kabulü, Meclis'in üye tam sayısının beşte üç (330) çoğunluğunun gizli oyuyla mümkün oluyor. Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları, bir daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebiliyor. Meclis, geri gönderilen kanunu üye tam sayısının üçte iki (367) çoğunluğuyla aynen kabul ederse, Cumhurbaşkanı bu kanunu halkoyuna sunabiliyor. Meclisçe üye tam sayısının beşte üç (330) ile üçte ikisinden (367) az oyla kabul edilen anayasa değişikliği hakkındaki kanun, Cumhurbaşkanı'nca Meclis'e iade edilmediği takdirde halkoyuna sunulmak üzere, Resmi Gazete'de yayımlanıyor. Doğrudan veya Cumhurbaşkanı'nın iadesi üzerine, Meclis üye tam sayısının üçte iki (367) çoğunluğuyla kabul edilen anayasa değişikliğine ilişkin kanun veya gerekli görülen maddeleri Cumhurbaşkanı tarafından halkoyuna sunulabiliyor. Halkoylamasına sunulmayan Anayasa Değişikliği Kanunu Resim Gazete'de yayımlanıyor.
Kaynak: Diyarbakır Söz