Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, kurbanlıkların mutlaka Kurban Hizmetleri Komisyonu tarafından belirlenen yerlerden alınması gerektiğini belirterek, "Alınacak hayvanın Tarım ve Orman Bakanlığında kayıtlı olduğunu gösteren kulak küpelerinin olmasına, veteriner hekim tarafından muayene edilerek sevk edildiğini gösteren sağlık raporuna ve hayvanların pasaportlarının olmasına dikkat edilmeli." dedi.
Eroğlu, yaklaşan Kurban Bayramı dolayısıyla kurbanlık alışverişi yapacaklara tavsiye ve uyarılarda bulundu.
Bayramda yaklaşık 1 milyon büyükbaş ve 2,5 milyon küçükbaş hayvanın naklinin ve kesiminin yapılacağını ifade eden Eroğlu, "Bu miktar, ülkede yıllık kesilen hayvan sayısının yaklaşık yüzde 25-30'una tekabül ediyor. Bu kadar hayvanın kısa sürede nakledildiği ve kesildiği bir ortamda, gerekli tedbirler alınmaz ve altyapı oluşturulmazsa insan ve hayvan sağlığı ile çevre sorunlarını beraberinde getirir. Bu konuda, kurban kesenlere de önemli görevler düşmektedir." diye konuştu.
İnsanlarda görülen hastalıklardan yüzde 61'inin hayvan kökenli olduğuna dikkati çeken Eroğlu, gıdaların oluşturduğu riskten de yüzde 90'ının hayvansal kökenli gıdalardan kaynaklandığını bildirdi.
VETERİNER HEKİM DENETİMİ UYARISI
Eroğlu, hayvanlar ve hayvansal ürünlerden gelebilecek tehlikelerin azaltılması veya ortadan kaldırılması açısından, kesilen hayvanın sağlıklı olmasının ve veteriner hekim muayenesinden geçmesinin önemine işaret ederek, veteriner hekim kontrolü dışında yetiştirilen, sevki yapılan, satışa sunulan ve kesilen hayvanların, bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıklarının yayılma riskini artırdığını, bunlardan elde edilen etlerin insan sağlığını riske soktuğunu dile getirdi.
Kurbanlık satışlarının büyük çoğunluğunun, hayvan pazarları veya kurbanlık satış yerlerinde yapıldığını vurgulayan Eroğlu, "Bu yerlerde yapılacak etkili veteriner hekim denetimleri, hayvan sağlığı ve halk sağlığı açısından riskleri önemli ölçüde bertaraf edecektir." ifadesini kullandı.
Kurban kesecek kişilerin de dikkat etmesi gereken hususlar olduğunu belirten Eroğlu, şu değerlendirmede bulundu:
"Kurbanlıklar, hayvan pazarları, hayvan borsaları, Kurban Hizmetleri Komisyonunca belirlenen kurbanlık satış yerlerinden veya doğrudan hayvancılık işletmesinden alınmalı. Buraların dışındaki yerlerden kurban alınmamalı. Alınacak hayvanın Tarım ve Orman Bakanlığında kayıtlı olduğunu gösteren kulak küpelerinin olmasına, veteriner hekim tarafından muayene edilerek sevk edildiğini gösteren sağlık raporuna ve hayvanların pasaportlarının olmasına dikkat edilmeli."
KURBANIN ÖZELLİKLERİ
Eroğlu, kurbanlık hayvanın besi durumunun iyi olması gerektiğini ifade ederek, "Kurban gebe veya yeni doğum yapmış olmamalı. Büyükbaş hayvanların 2 yaşından küçük olmaması önemli. Hastalık belirtisi sayılan yüksek ateşli, tüyleri karışık, mat bakışlı, dış görünümü cansız, pis kokulu, ishali ve burun akıntısı olan, çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız görünen hayvanlar alınmamalı. Hayvanın vücudun çeşitli yerlerinde şişlikler olmamalı." dedi.
Kurbanlıkların kesiminin, veteriner hekim kontrolü yapılan ve hijyen şartları iyi olan Tarım ve Orman Bakanlığından ruhsat almış mezbaha, kombinalar veya geçici kesim mekanları gibi yerlerde yapılması gerektiğini vurgulayan Eroğlu, kesim yerlerinin temiz, serin ve bol miktarda suyu olmasının önem taşıdığını anlattı.
Eroğlu, kesim işleminin, mümkün olduğunca hayvanların askıya alınarak yapılması gerektiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Kesim yapan kişinin sağlıklı, temiz olması gerekir. Elinde kesik veya yara varsa hijyenik eldiven kullanmalıdır. Bıçaklar sık sık temizlenmeli, hastalıklı doku ve organların kesimi sırasında kirlenen bıçaklar dezenfekte edilmelidir. Hayvan tutulup yatırılırken veya askıya alınırken işkence-eziyet edilmemelidir. İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalıdır. Yutak boşaltılmalı, mide-bağırsak, safra ve idrar kesesi ve üreme organları çıkarılmalı, memeler karkastan uzaklaştırılmalıdır. Kesim sırasında kan, bağırsak içeriği gibi maddelerle çevrenin kirlenmesi engellenmelidir. Tüketilecek sakatatlar temiz çıkarılmalıdır. Kurban atıkları çöp varillerine ve gelişi güzel çevreye atılmamalı, kanalizasyon kanallarına dökülmemelidir. Çevre temizliği ve halk sağlığı açısından bu tür atıklar sokak hayvanlarının erişemeyeceği şekilde derin çukurlara gömülmelidir. Kurban kesildikten sonra ise etlerin parçalar halinde temiz kaplara konularak önce güneş görmeyen serin bir yerde 5-6 saati geçmeyecek şekilde bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına kaldırılması gerekir."
Eroğlu, kurban derilerinin gerektiği şekilde muhafaza edilmemesi, bağırsakların toplanmaması gibi nedenlerle önemli ölçüde ekonomik kayıplar yaşandığını, bu hususlara da dikkat edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Kaynak: Diyarbakır Söz
