Adalet Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, AİHM'in Türkiye davalarına bakan 2. Dairesi, Demirtaş'ın bireysel başvurusu üzerine 20 Kasım 2018'de ihlal kararı verdi. Söz konusu kararında, başvuranın "Tutukluluğunun makul şüpheye dayanmadığı" ve "Anayasa Mahkemesi tarafından başvuranın bireysel başvurusu ile ilgili yapılan incelemenin kısa sürede tamamlanmadığı" yönündeki şikayetleri açısından bir ihlal olmadığını hüküm altına alan mahkeme, "Başvuranın tutukluluğunun makul süreyi aşması nedeniyle serbest seçim hakkının ihlali" ve "Görünürün dışında gizli ve siyasi bir amaçla tutukluluğunun devam ettirildiği" gerekçesiyle ihlal kararı verdi.
- Yeniden görüş sorulacak
Türkiye'nin itirazını inceleyen hakimlerden oluşan kurul, söz konusu davanın Büyük Daire tarafından incelenmesi gerektiğine karar verdi. Bu kararla, davanın görülmesine yeniden başlanacak, başvurana ve Hükümete davayla ilgili görüşleri yeniden sorulacak. AİHM tarafından belirlenecek bir tarihte bu dava ile ilgili Strazburg'ta duruşma yapılacak ve yeni bir karar verilecek. Kurul, Büyük Daire'ye yapılan taleplerin yüzde 95'inden fazlasını reddettiğinden, Türkiye'nin itirazının kabul edilmesi büyük önem taşıyor.
ADALET Bakanlığı, HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'la ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) daha önce 'tutuksuz yargılanması' yönünde verdiği karara yapılan itiraz üzerine, davanın, AİHM Büyük Daire'de görülmesine karar verildiğini açıkladı.
AİHM, Selahattin Demirtaş'ın başvurusu üzerine, Ankara 19'ucun Ağır Ceza Mahkemesi'nde 31 fezleke ve bir birleşen dosya olmak üzere 32 ayrı suçlamadan yargılandığı ana davayla ilgili, Kasım 2018'de kararını açıklamış, Demirtaş'ın 'tutuksuz yargılanmasına' hükmetmişti. AİHM kararında ayrıca kararın nihai olmadığı ve Demirtaş'ın 'makul bir şüpheyle' gözaltına alındığını ve tutuklandığı vurgusu da yapılmıştı. Karar üzerine yargılamayı yapan mahkeme, Demirtaş'ın tahliye talebini, 'kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut deliller olması', 'sanığın savunmasını tamamlamamış olması', 'adli kontrol hükümlerinin yetersiz olacağı' ve 'ihlal kararı veren AİHM 2'nci Dairenin kararının nihai nitelikte olmadığı' gerekçesiyle reddetmişti.
ADALET BAKANLIĞI DEMİRTAŞ'IN AVUKATLARI İTİRAZ ETMİŞTİ
Adalet Bakanlığı, AİHM 2'nci Dairenin 'tutuksuz yargılanmalı' kararına, Demirtaş'ın avukatları da, yerel mahkemenin kararı uygulamamasına ve 'makul şüpheyle gözaltına alındı' kararına itiraz etmişti. İtirazlar üzerine yapılan inceleme sonucu AİHM, davanın Büyük Daire'de görülmesine karar verdi.
ADALET BAKANLIĞI AÇIKLAMA YAPTI
Kararla ilgili yazılı açıklama yapan Adalet Bakanlığı "AİHM, halen cezaevinde mahkum olarak bulunan HDP’li Selahattin Demirtaş’la ilgili Türkiye’nin temyiz başvurusunu kabul etmiştir. Buna göre, Selahattin Demirtaş davasının AİHM Büyük Daire’de görülmesine karar verilmiştir" dedi.
'KARAR TÜRKİYE AÇISINDAN SON DERECE ÖNEMLİ'
Açıklamada, kararın, Türkiye açısından son derece önemli olduğu belirtilerek, şöyle denildi:
"Bilindiği gibi, AİHM 2'nci Dairesi, Selahattin Demirtaş tarafından yapılan bireysel başvuru ile ilgili kararını 20 Kasım 2018 vermişti. Söz konusu kararda başvuranın 'Tutukluluğunun makul şüpheye dayanmadığı' ve 'Anayasa Mahkemesi tarafından başvuranın bireysel başvurusu ile ilgili yapılan incelemenin kısa sürede tamamlanmadığı' yönündeki şikâyetleri açısından bir ihlal olmadığını hüküm altına almıştı. Ancak AİHM tarafından 'Başvuranın tutukluluğunun makul süreyi aşması nedeniyle Sözleşmenin 5/3. maddesi açısından serbest seçim hakkının ihlal edildiği' gerekçesi ile Ek Protokol’ün 3'üncü maddesi ve 'görünürün dışında gizli ve siyasi bir amaçla tutukluluğunun devam ettirildiği' gerekçesiyle ihlal kararı verilmişti. Ayrıca başvuranın derhal tahliye edilmesi için Hükümetin gerekli tedbirleri alması gerektiği belirtilmişti."
'DAVANIN GÖRÜLMESİNE YENİDEN BAŞLANACAK'
AİHM’in söz konusu kararına bakanlık tarafından 18 Şubat 2019 tarihinde davanın AİHM Büyük Dairesi tarafından incelenmesi talebiyle itiraz edildiği hatırlatılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Adalet Bakanlığının itirazında özet olarak, 'Bahsi geçen kararın birçok açıdan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin yorumu ve uygulanması açısından ciddi nitelikte sorunlara yol açabileceği, davanın karmaşık olması ve birçok hususun AİHM tarafından ilk kez bir karar ile değerlendirilmiş olması, davanın başvuranın kimliği bakımından yüksek profilli bir dava niteliği taşıması ve bu tür davaların AİHM yerleşik uygulamalarına göre Büyük Daire tarafından incelenmesi gerektiği' hususlarına yer verilmişti. Ayrıca söz konusu kararın, AİHM’in benzer nitelikteki önceki kararları ile çelişkili olduğu hususlarının altı çizilmişti. Türkiye’nin itirazını inceleyen Büyük Daire bünyesinde beş hâkimden oluşan kurul, 19 Mart 2019 tarihinde verdiği karar ile söz konusu davanın Büyük Daire tarafından incelenmesi gerektiğine karar vermiştir. Kurul, Büyük Daireye yapılan taleplerin yüzde 95’inden fazlasını reddettiğinden Türkiye’nin itirazının kabul edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu kararla birlikte davanın görülmesine yeniden başlanacak, başvurana ve Hükümete davayla ilgili görüşleri yeniden sorulacak. AİHM tarafından belirlenecek bir tarihte bu dava ile ilgili Strazburg'da duruşma yapılacak ve yeni karar verilecek."
Kaynak: Diyarbakır Söz