Diyarbakır'ın Sur ilçesinde 3 yıl önce PKK'lıların saldırılarıyla tahrip ederek ateşe verdiği, kentteki ilk Osmanlı eseri olan ve kubbelerinin kurşunla kaplı olması dolayısıyla "Kurşunlu" diye de anılan Fatih Paşa Camisi, devlet imkanlarıyla restore ediliyor.
Sur'da 28 Kasım 2015'te Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi'nin hayatını kaybettiği, polis memurları Ahmet Çiftaslan ve Adem Erdur'un şehit edildiği saldırının ardından PKK'ya yönelik başlatılan "Bayrak-12 Sur Müşterek Özel Birlik Operasyonu" 103'üncü gününde 9 Mart 2016'da başarıyla tamamlanmıştı.
Tarihi surları ve Hevsel Bahçeleri ile UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan, farklı medeniyetler ve dönemlere ait cami, kilise, kale, han, ev, çarşı ve köprü olmak üzere 612 kültür varlığı bulunan Sur'da operasyonlarla sıkıştırılan PKK'lı teröristler, tarihi dokuya da zarar vermişti.
- Teröristler camiyi kullanılamaz hale getirdi
İlçe, tarihi Hazreti Süleyman, Nasuh Paşa, Fatih Paşa, Arap Şeyh, Hacı Hamit ve Hasırlı camileri ile kentteki kiliseler, çevrelerine teröristlerce kazılan çukurlar, kurulan barikatlar ve tuzaklanan patlayıcılar nedeniyle hasar görmüştü.
Teröristlerin "üs" gibi kullandığı, dönemin Diyarbakır Valisi Bıyıklı Mehmet Paşa tarafından yaptırılan 500 yıllık Fatih Paşa Camisi de kullanılamaz hale gelen yerler arasında bulunuyordu
Orijinal kapısı tamamen yanan, şadırvanı yıkılan, imam odası, daha önce medrese olarak kullanılan bölümü ile altın varaklı minberi kullanılamaz hale gelen caminin, teröristlerce ateşe verilmeden önce uzun namlulu silahlarla düzenlenen saldırıda kapı, duvar ve camları da zarar gördü.
- Restorasyon çalışmalarında sona gelindi
Güvenlik güçlerinin başarılı operasyonlarının ardından teröristlerden temizlenen Sur'da terörden zarar gören 17 eserden aralarında Hasırlı Mescidi, Protestan Kilisesi ve Arap Şeyh Camisi'nin de bulunduğu 7'sinde Vakıflar Genel Müdürlüğünce yürütülen restorasyon çalışmaları tamamlanırken, 10 eserin restorasyonu ise sürüyor.
Fatih Paşa Camisi'nde yüzde 70'lik fiziki gerçekleşmeye ulaşılan restorasyon çalışmalarının yıl sonuna kadar tamamlanarak, tarihi caminin gelecek yıl ibadete açılması planlanıyor.
- "Terör örgütünün hiçbir kutsalının olmadığını bu cami üzerinde gördük"
Sur Kaymakamı ve Belediye Başkan Vekili Abdullah Çiftçi, Fatih Paşa Camisi'nin şehrin önemli simgelerinden olduğunu, dönemin Diyarbakır Valisi Bıyıklı Mehmet Paşa tarafından 1516-1521 yılları arasında yapıldığını söyledi.
Sur'da 3 yıl önce yaşanan terör saldırılarına değinen Çiftçi, "Maalesef çukur olaylarında terör örgütü tarafından burası bir mevzi olarak kullanılmış. Hiçbir değere, hiçbir kutsala saygı gösterilmeden neredeyse içeride hiçbir şey bırakılmayacak şekilde yakılmış, yıkılmış, kurşunlanmış bir halde güvenlik güçlerimiz tarafından geri alındı." dedi.
Çiftçi, restorasyon çalışmalarının yaklaşık 2 yıldır devam ettiğini anımsatarak, caminin adeta taş taş, ilmek ilmek tarihe ve aslına uygun bir şekilde yeniden restore edilmeye çalışıldığını vurguladı.
"Önemli bir mesafe alındı, inşallah 2018 yılının sonuna kadar restorasyon işlemi tamamlanacak ve camimiz tekrar ibadete açılacak." diyen Çiftçi, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Terör örgütünün hiçbir kutsalının olmadığını, sadece tarihi değil, kültürü, dini değerleri istismar ettiğini bu cami üzerinde de gördük. Cami güvenlik güçleri tarafından alındığında içerisinde her türlü pisliğin olduğu, hiçbir değere saygının olmadığı, Kur'anların yakıldığı bir ortam mevcuttu. Örgütün aslında Müslümanlık, din ve diyanetle hiçbir alakasının olmadığının açık bir göstergesidir bu cami. Maalesef bu cami yıkıldı, yakıldı, kurşunlandı ama biz bu cami ile tekrar Diyarbakır'ın o güzel kültürünü, değerlerini, tarihini, dini değerlerini restorasyonla inşa edeceğiz. Camideki izlerin bir kısmı, terör örgütünün ne kadar dine, tarihe, kültüre ve değerlere karşı olduğunun nişanesi olarak kalacak."
- "İnşallah bir daha o günler geri gelmeyecek"
Tarihin hiçbir döneminde dini değerlere, camilere, mescitlere zarar verilmediğine işaret eden Çiftçi, "Gerek PKK gerek DEAŞ hiçbir dini değere saygı göstermeden camileri, mescitleri yıkıp, yok edebiliyor. Bu, onların aslında bizim insanımız olmadığı, değerlerimize, bu kültüre, medeniyete, dini değerlere sahip olmadıklarının açık göstergesi. İnşallah bunlar son olur." ifadelerini kullandı.
Terörün zarar verdiği eserlerin restorasyonu için çalışmaların sürdüğünü dile getiren Çiftçi, bunlar tamamlandığında Diyarbakır'ın kalbi olan Sur ilçesinin eski tarihi, kültürel ve manevi görkemiyle yeniden insanlığın hizmetinde olacağını aktardı.
Çiftçi, "Kurşunlu Camisi'nin bütün yöre halkı ve Müslümanlar tarafından bir ibret ve örgütün niyetinin ne olduğunun bilinmesi açısından da bir ibret vesikası olarak kabul edilmesini ve o şekilde anılmasını istiyorum. İnşallah bir daha o günler geri gelmeyecek." diye konuştu.
- "Değerlerine sahip bir nesil bırakmak istiyoruz"
Şu anda ilçede, ilde ve ülkede huzurun hakim olduğuna dikkati çeken Çiftçi, bu huzurun devam etmesi gerektiğini vurguladı.
Çiftçi, huzurun devamı noktasında bütün vatandaşların destek verdiğini dile getirerek, şunları söyledi:
"Geleceğimize, tarih yıkan, cami yıkan bir nesil değil, tarihine, kültürüne, değerlerine sahip bir nesil bırakmak istiyoruz. Bunun için el birliği içerisinde çalışmaya ihtiyacımız var. Yöre halkımızla, Diyarbakırlı vatandaşlarımızla el birliği içerisinde bütün dünyaya buranın 33 medeniyete ev sahipliği yapmış, en kadim şehirlerden biri olduğunu, buradaki insanların da bu kadim kimliğe uygun ve terör örgütü ile değil devletiyle hareket eden ve bu güzel kültüre sahip insanlar olduğunu bütün dünyaya haykırmak istiyoruz. İnşallah artık insanlarımız da terörle değil, kültürü, tarihi, medeniyeti ve kadim eserleriyle anılmak istiyor."
Fatih Paşa Camisi'nin saldırıya uğrayan son cami olmasını temenni eden Çiftçi, "Allah kısmet eder, her şey yolunda giderse 2019'un başında burada ilk ezanı ve ilk namazı beraber eda edeceğiz." dedi.
- İtfaiye ekiplerini engellemişlerdi
Terör örgütü PKK mensuplarınca Sur ilçesinde 7 Aralık 2015'te düzenlenen saldırılarda büyük zarar gören ve sonrasında ateşe verilen Fatih Paşa Camisi'nde yangın çıkmış, bölgeye sevk edilen itfaiye ve polis ekipleri, teröristlerin uzun namlulu silahlarla ateş açması nedeniyle alevlere müdahalede bulunamamıştı.
Orijinal kapısı tamamen yanan, şadırvanı yıkılan, imam odası, daha önce medrese olarak kullanılan bölümü ile altın varaklı minberi kullanılamaz hale gelen caminin, teröristlerce ateşe verilmeden önce uzun namlulu silahlar kullanılarak kapı, duvar ve camları zarar görmüştü.
Teröristlerce "üs" gibi kullanılan ve kentin ilk Osmanlı eseri 500 yıllık cami, saldırılar sonucu kullanılamaz hale gelmişti.
Kaynak: Diyarbakır Söz