Yalan gerçei üzerine açklamalar yapan Psikolog Fatih Yaldz, toplumsal dünyada gerçein gizlenmesi ya da belirli bir çkarn gözetilmesi amacyla söylenen sözlere yalan denildiini hatrlatarak, gerçein söylenmesi durumunda kiinin cezalandrlmasna, dlanmasna neden olabilecek durumlarda yalan söyleyeme davrannn gelitiini kaydetti.
YALAN YEHN YALANLARI GETRYOR
Yalan söyleme mekanizmasnn ar disiplinli ailelerden kaçnan çocuklarn sk kulland bir davrana dönüebildiini dile getiren Yaldz, bir baka bak açsnda ise yalan söylemenin aileden rol model olarak örenilebildiine de dikkat çekti.
Zamanda an kurtarmak, para kazanmak, kendini güçlü göstermek, önemli hissettirmek, birilerini etkileyip çekim kazanmak, birilerine kötülük yapmak gibi sosyal-psikolojik, ekonomik ya da politik nedenlerle yalan söylenebildiini ifade eden Yaldz, evliliklerde ve siyasi hayatta da skça yalana rastlandn belirtti. Yaldz, yalan söyleme alkanlnn bir süre sonra mitomani ad verilen hastala dönütüünü ve engel olunamaz ekilde tekrarlandn ifade etti.
KENDNZ YALANCI DURUMUNA GETRME
Aratrmalara göre bir konuda yalan söyleyen kiinin daha sonra 20 yalan daha söylemek zorunda kaldna dikkat çeken Yaldz, bunun da iyi bir zeka gerektiini kaydetti. Bireylerin yalan söylemekten neden vazgeçmesi gerektiini aktaran Yaldz, açklamalarn öyle tamamlad:
çünkü zaman içinde gerçekle karlamak ve yüzlemek zorunda olduumuz bir kesinliktir. Bu yüzden olabildiince az yalan söylemeye çaln. çünkü yalan söyleme bir gizleme ve aça çkmama korkusu tar. Korku ve gizem insanlarda bedensel deiikliklere yol açar. Yalan söyleyenin fark edilmeme korkusu bedeninde duraksama ya da seste titreklik, yüzde kzarma, göz bebeklerinde büyüme, el-ayak hareketleri, gözlerini kaçrma gibi davranlara yol açabilir. Yalan, her zaman sahibinin arkasnda bir paranoya izi brakr. Yakalanma korkusu ya da vicdan hesaplamas kiiyi içten içe tüketen bir gerilime sebep olur. Eer gündelik yaamda yalan çok kullanyor ve artk sürdürmek istemiyorsanz kendinizle bir bar imzalamann vakti gelmi demektir. nsann varolusal varln kabul etmesi bir milat saylabilir. Kiinin statüsü, bedensel özellikleri, zekas, maddi durumu, bilgi durumu, statüsü gibi konular kabullenmeleri, içselletirmeleri gerekir. Gündelik yaamda farkllk yaratmak, insann zayf yönlerinin olabilecei kabulüyle balar. Kimse mükemmel ya da cennet mutluluuna sahip deildir. Sanal dünya kurgusu gerçek yaamla uyumaldr aksi takdirde sonsuz bir yalan ihtiyacmz doar. nsanlarn sizi olduunuz gibi kabul etmelerini salamalsnz. Onlara irin, güçlü, zeki, zengin görünmek zorunda deilsiniz. Eer bu açklamalarn dnda bamllk düzeyinde yalan söyleme ihtiyac duyuyor ve ba edemiyorsanz mutlaka bir ruh sal çalanndan yardm almalsnz.