Prof. Dr. Sümer, yapt yazl açklamada, erikin bir insann günde ortalama 7-8 saat uyuduunu ve ömrünün üçte birini uykuda geçirdiini belirtti. Prof. Dr. Sümer, uykunun organizma için yemek, su, nefes alma gibi vazgeçilmez bir ihtiyaç ve çok önemli ilevleri olduunu söyledi. Uykuya gereken önemin verilmediini vurgulayan Prof. Dr. Sümer, uykunun gün içi aktiviteler ve harcanan enerji nedeniyle vücudun yorulmas, geceleri de k, gürültü gibi d uyaranlarn ortadan kalkmas sonucunda balayan ve sadece vücudu dinlendirmeye yönelik pasif bir süreç olarak düünüldüünü kaydetti. nsanlarn hayatlarnn bir döneminde uykusuzluk problemiyle karlatn belirten Prof. Dr. Sümer, Her 100 kiiden en az bei solunum problemleri nedeniyle uykusunu alamadan uyanmaktadr. Toplumun yüzde 40 horlamakta ve daha önemlisi horlamay normal kabul etmektedir. Oysaki ne uykusuzluun ne de ar uykululuun nedenleri öne sürüldüü kadar basit deildir. yi bir tedavi için bu nedenlerin mutlaka sistematik olarak incelenmesi gerekir dedi.
YETERL UYKU SÜRES KDEN KYE DEMEKTEDR
Uykunun vücudu dinlendirme ve ertesi güne hazrlama ilevlerinin dnda birçok farkl fonksiyonunun olduunu kaydeden Prof. Dr. Mehmet Murat Sümer, Bunlardan bazlar enerji tasarrufu, büyüme, hücrelerin yenilenmesi, organizmann onarm, hafza, türe has özelliklerin örenilmesini salayan genetik hafzann programlanmas, yeni bilgilerin örenilmesi ve kalc hale getirilmesi olarak sralanabilir. Yeterli uyku süresi kiiden kiiye deimekle birlikte genetik bir özellik olarak belirlenmektedir. deal uyku süresi ortalama 7-8 saat olarak bilinse de erikinlerde bu süre 4-11 saat arasnda deimektedir. Ancak uyku süresinden öte kalitesi daha önemlidir. Kiinin sabah kalktnda kendini dinlenmi ve dinç hissettii, gün boyunca da dikkat eksiklii ve yorgunluk hissetmeden, ilevlerini aksatmakszn yerine getirebildii uyku süresi yeterlidir diye konutu.
HASTA, GECE NORMAL UYUDUU HALDE Hç UYUMADIINI DDA EDEBLR
Yaygn görülen uyku bozukluklarnn banda uykusuzluk olarak bilinen insomni rahatszln olduunu söyleyen Prof. Dr. Sümer, unlar söyledi:
Bu sorun azalm veya kalitesiz gece uykusu dolaysyla gün içinde yorgunluk, bitkinlik, bilisel ilevlerde yetersizlik, dikkat eksiklii, ar sinirlilik ve dier baz psikolojik belirtilerle ortaya çkar. Uyku alglama bozukluu, hastann subjektif uykusuzluk yaknmasnn, uyku incelemesindeki objektif bulgularla uyumsuzluk gösterdii durumlar için kullanlan bir terimdir. Hasta, gece normal uyuduu halde hiç uyumadn ya da çok az uyuduunu iddia eder. Oldukça sk rastlanlan ancak hastadan yeterli bilgi alnmad takdirde kolayca atlanabilecek huzursuz bacak sendromu da önemli bir insomni nedenidir. Hastalar bacaklarnda, istirahat halindeyken ve özellikle yattklarnda iyice belirginleen, iyi tanmlayamadklar ancak son derecede rahatsz edici ve kar konulamaz biçimde hareket ettirme ihtiyac yaratan duyulardan yaknrlar. Yaygn görülen uyku bozukluklarndan bir dieri ar uykulu olma durumudur. Hipersomni ar uyku ve uygun olmayan ortam ve zamanlarda uyku ihtiyacnn ön planda olmasdr. Narkolepsi-Katapleksi sendromu ise, gün içinde ortalama 2-3 saat aralklarla önlenemez uyku ataklarnn ortaya çkt, bu ataklar dnda da kiinin kendini uykulu ya da yorgun hissedebildii, hatta uyanklk içine mikro uyku dediimiz saniyelik uyku dönemlerinin karabildii, daha çok ergenlik ve genç erikinlik çalarnda balayan bir hastalktr. Uyku bozukluklarnn baka bir tetikleyicisi uyku apnesinin en önemli belirtileri horlama ve uyku srasnda belirli bir süre nefes alamamadr.
Uyku problemi olan kiileri hasta uzman hekimler tarafndan deerlendirilmesi gerektiini ifade eden Prof. Dr. Sümer, Kesin tehis ve hastaln iddetinin belirlenmesi amacyla uyku bozukluklar merkezi ya da laboratuvarnda polisomnografik tetkik yaplmas için yönlendirilmelidir. Uyku bozukluu saptanan bireylerin doru tehis ve tedavi sonucunda kaliteli bir uyku süreci ile normal hayat standartlarn yakalamas kaçnlmazdr dedi.
15 DAKKADA UYKUYA DALAMADIYSANIZ BAKA BR ODAYA GDN
Kaliteli bir uyku için bu önerilerde bulunan Prof. Dr. Sümer, u bilgileri verdi:
Her gün ayn saatte yatmaya ve ertesi gün ayn saatte uyanmaya çaln. Gündüz vakti olabildiince aydnlk ortamlarda bulunun. Mümkünse sabah çalmaya balamadan önce biraz yürüyü yapn ya da ie yürüyerek gidin. Günlük yürüyü süresi ortalama 45 dakikadan ksa olmasn. Aldnz kahve, çay ve asitli içeceklerle aldnz kafein miktarn kstlayn. Günde iki fincandan fazla çay ya da kahve içmeyin. Uykuya dalmakta veya sürdürmekte sorununuz varsa kafeini tamamen hayatnzdan çkarn. Mümkün ise, sigaray azaltn, uyku ile ilgili sorununuz varsa sigaray tamamen brakmaya çaln. Alkol almn kstlayn. Uyku ile ilgili sorununuz varsa alkollü içeceklerden tamamen uzaklan. Uykunuz gelirse gündüz vakti ksa süreli uyuyabilirsiniz ama gece uykusuzluk çekiyorsanz gündüz uykularndan vazgeçin. Yatak odanz uyuma ve cinsellik dnda kullanmayn. Varsa yatak odanzdan televizyonu çkarn. Yatak odanzn s, k ve gürültü açsndan sizi rahat ettirecek artlarda olmasna dikkat edin. Uyumadan 1 saat önce günlük aktiviteyi bitirin. 15 dakika boyunca o gün yaadnz skntlar, baarlar ve mutluluklar bir kda yazn sonra 45 dakika boyunca gevemeye çaln. Hafif eyler okumak, klasik müzik dinlemek, lk köpüklü bir banyo yapmak, 1 bardak lk ball süt içmek gibi uyarc olmayan eyler yapn. Yataa girdikten sonra yaklak 15 dakikalk sürede uykuya dalamadysanz kalkn ve baka bir odaya gidin. Uykunuz gelinceye kadar gevemeye çaln, uykunuz gelince tekrar yataa dönün.