Neyin komik olduğunun bilimsel olarak açıklamasını yapmak kolay bir şey değildir. Üzerinde çok fazla düşündüğünüzde güldüğünüz durum komik olmaktan çıkıveriyor.

Freud gülmeyi sinirsel enerji boşalması olarak tanımlıyor. Gülme refleksi bizlere kaynaşma, rahatlama, sözsüz iletişim, üstünlük hissi, sağlarken içsel ağrı kesici görevini üstlenip hormonların salgısını arttırır.

İnsan zihninin en gizemli çıktılarından biri de gülme refleksi. Erkek ve kadın beyni arasında espri işleme süreçlerinde birtakım farklar tespit edilmiş.

Kadın beyninde işlem erkeklerinkinden daha uzun sürüyor. Sol frontal beyin bölgeleri bilgiyi işlemek için daha çok vakit harcıyor, erkek beynine göre.

Erkek anlatıcı komik bir şeyler anlatıyorsa kadınlara göre daha çok gülündüğü istatistiklerde mevcut. Bunun nedenini bilim, erkeklerin tarihten beri hatta hayvanlarda bile kadınlara kur yaparken beynin espri ile bölümlerini geliştirdiklerinden olmalı diye açıklıyor.

Mizah, müthiş bir öğrenme metodudur. Lakin eğitimciler kullanırsa. Eğitimciler sade ama komik bir esprinin dinleyicileri rahatlattığını anlatılanları almaya daha açık hale getirdiğini bilir.

Lisedeki tarih hocamın eline usta komedyenler su dökemezdi, sayısalcı olmama rağmen tarih notlarım hiçbir zaman 100ün altına düşmezdi.

Siyaset sahnesinde de komedi çok üstün bir silahtır ama bizdeki siyasetçiler kullanmayı bilmezler. Türkiye siyaseti son 30 40 yıldır politik mizah yoksunluğu çekiyor.

Hemen hepsinin suratı mahkeme duvarı gibi sanki resmi, ciddi olmazsalar kimse onları ciddiye almayacakmış gibi hissediyorlar oysa durum öyle değil.

En yakın örneği eski hazine bakanı Nurettin Nebati, onu düşününce tebessüm ediyorum çok mu iyi yönetti süreci _ hayır ama adam ayaklı mizah.

Oysa Mehmet şimşek adı geçince tansiyonum düşüyor. Nebatiyi ve gözlerindeki ışığı özlüyorum. İkinci dünya savaşı sırasında İngiltere başbakanı Winston Churchill arka fonda sayısız karanlık işlerine rağmen espri anlayışı sayesinde bugün bile İngilizlerin hafızalarında iyi olarak kodlanmış.

Ayrıca mizah gelişmiş beyinlerin harcı. Garip durumlara düşmeden espri yapıp insanları güldürebilmek ortalamanın üstünde bir zek istiyor.

Beynimizde komiklikleri tespit eden diğer sistem ön beyinde yer alan iğ hücreleri bu hücreler gülünç bir uyarana maruz kaldığında hızlı bağlantılarıyla beynin diğer bölgelerini de duygusal girdiden haberdar olmasını sağlıyor.

Gülme refleksinin ortaya çıktığı başka yön, çelişkili bir durumdan sıkıntı çekmeden kurtulduğumuzda rahatlamayla birlikte gülmek gelir.

Yürümeyi yeni öğrenen çocuk düştüğünde buna genellikle güleriz, ama ihtiyar teyze veya amca düşerse durum komik olmaktan çıkar acımaya dönüşür.

Oysa eylem aynı, bu da demektir ki kafatasımızın içinde çok kısa sürelerde hareket eden sinir damarları mevcut, yaşlılar yere düştüğünde başka bir sistem sana bunun komik olmadığını hatırlatıyor.

Düşünün sarhoşlar her şeye gülerler, bu alkolün ilgili beyin kaslarını uyuşturup devre dışı bıraktığındandır.

Güldürmek zek işidir dedik ya gülmek de zek işidir. Bir kişinin neye güldüğünü görüp zeka testi yapabiliyorum mesela. Örneğin recep İvedikin gaz çıkarmasına güldü büyük kitle yıllarca, kendi gelişmişlik seviyelerini ortaya serdiler bir filmle.

Mizahın, komedinin bir başka üstün yönü ciddiyetle konuşulamayacak konuların skeçlerle anlatılabilmesidir. Cinsellik, ırkçılık, kötü anılar konuşma olarak anlatılsa nahoş durumlar çıkar ortaya, oysa sitcomlar da anlatılınca yıkanmış oluyor ve beynimize komik geliyor.

Ömür defteriniz kahkahalarla dolsun

Kaynak yararlanımlar; Sinan Canan - İfa