Hasankeyf'te bulunan kültürel mirasın korunması için şu ana kadar 6 eser baraj gölü alanından çıkarılırken, buradaki son eser Er-Rızk Camisi'nin de kaldırılmasına başlanıldı.
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünden yapılan açıklamaya göre Türkiye, Ilısu Barajı ve HES Projesi kapsamında tarihi ve kültürel varlıkların korunması konusunda dünyaya örnek olacak nitelikte çalışmalar gerçekleştirdi.
Bu çerçevede Hasankeyf'teki kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılması için yoğun mesai harcanırken, DSİ Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülen çalışmalar sırasında ulusal ve uluslararası bilim insanlarından oluşan komisyonların da görüşleri alındı.
Söz konusu çalışmalar neticesinde Ilısu Barajı göl alanından etkilenmeyecek Hasankeyf Yukarı Şehir yeniden düzenlenerek açık hava müzesi haline getirildi.
Baraj göl alanından etkilenen Hasankeyf Aşağı Şehir'de yer alan tarihi ve kültürel varlıklar ise bütüncül bir yaklaşım ve son derece titiz yöntemlerle bu alandan taşınarak, nihai yerlerinde konumlandırıldı.
- Taşınma 15 günde tamamlanacak
Şu ana kadar 6 eser baraj göl alanından çıkarılırken, taşınacak son eser Er-Rızk Camisi'nin kaldırma işlemlerine de başlanıldı. Ağırlığı yaklaşık bin 700 ton olan caminin kaldırılması 3 aşamada gerçekleştirilecek.
İlk aşamada 1,7 metrelik, ikinci aşamada 1,7 metrelik ve son aşamada 1,2 metrelik kısmın kaldırılması planlanırken, birinci aşamanın kaldırma işlemlerine başlanıldı. Kaldırma işlemlerinin 15 günde tamamlanması hedefleniyor.
Proje kapsamında, Zeynelbey Türbesi, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi, Orta Kapı, Kızlar (Eyyubi) Camisi Doğu ve Batı Bloku, Kızlar (Eyyubi) Camisi Kuzey ve Güney Duvarı, Süleyman Han Camisi külliyesi, taç kapı ve çeşme, Süleyman Han Camisi külliyesi, minaresi taşınmıştı.
Er-Rızk Camisi'nin taşınacak bölümleri arasında minare, harim duvarı, taç kapı ve giriş bölümü yer alıyor.
Ilısu Projesi kapsamında yapılan taşıma işlemleri, taşınan yapıların tarihlendirildiği dönem, taşıma mesafesi, yapıların ağırlığı ve işlemlerin maliyeti açısından dünyanın en geniş kapsamlı çalışması olarak değerlendiriliyor.
Taşınan veya taşınacak eserlerdeki işlemlerin tamamlanmasıyla Hasankeyf'in ülkenin en güzel turizm merkezlerinden biri haline getirilmesi amaçlanıyor. Böylece, yurt dışı ve yurt içinden ziyarete geleceklerin, başta Batman olmak üzere, çevre illerin gelişimine katkı sağlamaları hedefleniyor.
- "Yeni yerinde ibadete açık olacak"
DSİ 16. Bölge Müdürü Ali Naci Kösalı, Er-Rızk Camisi'nin en geç 1,5 ay içerisinde Kültürel Park Alanı'na taşınmasını planladıklarını söyledi.
Ilısu Barajı HES Projesi kapsamında kültürel çalışmaların devam ettiğini dile getiren Kösalı, bir yandan Ilısu Barajı'nda su tutma işlemleri devam ederken bir yandan da eski Hasankeyf'teki tarihi eserlerin taşıma işlemlerini sürdürdüklerini aktardı.
Kösalı, "Şu ana kadar 6 eserimizi taşıyarak Arkeopark'taki Kültürel Park Alanı'nda yeni yerlerine yerleştirdik. Yamaç Külliyesi'ni yerinde koruma altına aldık. Bugün de taşınacak en son eser olan Er-Rızk Camisi'nin taşınma işlemlerine başladık." dedi.
Teknik olarak 6 aydır camide çalışmaların sürdüğüne işaret eden Kösalı, "Eser 4,5 metre yükselterek platform ile götüreceğiz. Bu eseri de taşımak zorundayız çünkü barajda su yükseliyor. Eseri en geç 1,5 ay içerisinde buradan çıkartmayı planlıyoruz. Er-Rızk Camisi taşındıktan sonra yeni yerinde ibadete açık olacak." diye konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz