İŞ YERİNDE MOBBİNG: NEDENLERİ, ETKİLERİ VE ÇÖZÜM YOLLARI

 

Mobbing, iş yerinde bir veya birden fazla kişinin, bir çalışana yönelik sistematik, sürekli ve kasıtlı olarak psikolojik tacizde bulunmasıdır. Bu davranış, bireyin iş performansını, psikolojik ve fiziksel sağlığını olumsuz etkiler ve genel iş ortamını bozar. Mobbing, genellikle güç dengesizliği olan durumlarda ortaya çıkar ve mağduru yalnızlaştırma, itibarsızlaştırma ve işten uzaklaştırma amacı taşır.

 

Mobbing'in Nedenleri

1.Güç ve Kontrol İhtiyacı: Mobbing yapan kişi ya da kişiler, genellikle iş yerinde güç ve kontrol elde etme arzusundadır. Bu kişiler, başkalarını ezerek veya küçük düşürerek kendilerini üstün hissetmeye çalışırlar.

 

2. Rekabet ve Kıskançlık: İş yerinde terfi, ödül veya tanınma gibi durumlar, çalışanlar arasında rekabeti körükleyebilir. Bazı çalışanlar, başarılı olan veya potansiyel taşıyan meslektaşlarını kıskanabilir ve bu durumu mobbing yoluyla bastırmaya çalışabilir.

 

3. Kötü Yönetim ve Örgütsel Kültür: Zayıf liderlik ve yetersiz yönetim, mobbingin yaygınlaşmasına neden olabilir. Örgütsel kültürde empati, saygı ve destek eksikliği varsa, mobbing davranışları normalleşebilir ve cezasız kalabilir.

  

4. Kişisel Problemler: Mobbing yapan kişiler, genellikle kendi kişisel sorunlarını iş yerinde yansıtırlar. Stres, güvensizlik, düşük benlik saygısı gibi problemler, bu tür davranışların ortaya çıkmasına zemin hazırlar.

 

Mobbing'in Etkileri

 

1.Psikolojik Etkiler: Mobbing mağdurları genellikle anksiyete, depresyon, düşük benlik saygısı ve tükenmişlik gibi psikolojik sorunlar yaşarlar. Sürekli tacize maruz kalmak, mağdurların kendilerini değersiz ve yalnız hissetmelerine neden olur.

  

2. Fiziksel Etkiler: Psikolojik baskı, fiziksel sağlığı da olumsuz etkileyebilir. Baş ağrısı, mide problemleri, uyku bozuklukları ve diğer stresle ilişkili sağlık sorunları yaygındır.

  

3. İş Performansı ve Kariyer: Mobbing, mağdurun iş performansını ciddi şekilde düşürür. Motivasyon eksikliği, dikkat dağınıklığı ve işten kaçınma gibi durumlar ortaya çıkabilir. Uzun vadede, mağdurun kariyerinde olumsuz etkiler görülmesi kaçınılmazdır.

  

4. Örgütsel Etkiler: Mobbing, iş yerinde genel moral ve motivasyonu düşürür. Çalışanların bağlılığı azalır, işten ayrılma oranları artar ve iş yerindeki genel verimlilik düşer. Ayrıca, iş yerinin itibarı zarar görür ve yeni yetenekleri çekme ve elde tutma yeteneği azalır.

 

Çözüm Yolları

 

1. Farkındalık ve Eğitim: İş yerlerinde mobbing konusunda farkındalık yaratmak ve eğitim programları düzenlemek, çalışanların bu tür davranışları tanımasını ve önlemesini sağlar. Yöneticiler ve çalışanlar, mobbingin ne olduğunu, nasıl tanınacağını ve nasıl rapor edileceğini öğrenmelidir.

  

2. Güçlü Politikalar ve Prosedürler: İş yerinde mobbinge karşı sıfır tolerans politikaları oluşturmak ve bu politikaları açıkça belirtmek önemlidir. Şikayetlerin nasıl ele alınacağı ve mağdurların nasıl korunacağı konusunda net prosedürler oluşturulmalıdır.

  

3. Destek Mekanizmaları: Mobbing mağdurlarına destek sağlayacak mekanizmalar oluşturulmalıdır. Danışmanlık hizmetleri, destek grupları ve insan kaynakları departmanları, mağdurlara yardım eli uzatmalıdır.

  

4. Liderlik ve Örnek Davranış: Yöneticiler, empati, saygı ve destekleyici davranışlarla örnek olmalıdır. Pozitif bir iş yeri kültürü yaratmak, mobbingin önlenmesinde kritik bir rol oynar.

 

Mobbing, iş yerinde ciddi sonuçlar doğuran bir sorundur. Bu nedenle, iş yerinde sağlıklı ve destekleyici bir ortam yaratmak için mobbingin nedenleri, etkileri ve çözüm yolları hakkında farkındalık yaratmak önemlidir. Güçlü politikalar, eğitim programları ve destek mekanizmaları, mobbingin önlenmesi ve mağdurların korunması için etkili araçlardır. Empati ve saygının hüküm sürdüğü bir iş yeri, hem bireysel hem de örgütsel düzeyde başarıyı artırır.