SARI SICAK (KİTAP İNCELEMESİ)
Yaşar Kemal’in Sarı Sıcak isimli hikâye kitabını masaya yatıracağız.
Kitap 22 hikâyeden oluşuyor.
22 ayrı öyküde Anadolu’nun yokluğu, sıkıntısı sefaleti, sıcağı, ücraya terkedilişi, tozu, açlığı bin bir bakış açısıyla dile getirilmiş.
Pis hikâye de olayın başkahramanı Osman isimli çocuk küçücük yaşta küçücük bedeni ile çalışmaya mecbur kalır.
İnsanoğlu ya da toplum hem kötülüğü hem iyiliği canında taşır. Bir taraftan Anadolu insanının sahiplenişi misafirperverliğiyle içinize sıcaklık yayılırken diğer taraftan insanın çürümüşlüğü ve makam olarak yüksekte olanların acımasızlığı tezat oluşturuyor.
Hikâyenin diğer kahramanları hürü ve Fadik’in hikâye ilerledikçe karakterlerindeki değişimleri kalem ile yansıtılmış gibi.
Turnalar hikâyesinde;
Anadolu’nun bir köyünde kocası çalışmaya şehre giden bir kadının hissel izdüşümleri anlatılıyor.
Bir zaman sonra çıkan dedikodular hikâyenin kahramanı Gülbahar’ın yüreğini yangın yerine çevirir.
Elleri ve ayakları tarlada çalışmaktan, kirden yarılmış. Bekleyişten zor şartlar altında hayat idame etmeye çalışmaktan ruhu da evrensel boşlukta hasarlı sallanmaktadır.
Beyaz pantolon hikâyesinde kunduracı çırağı Mustafa şahsen benim içimi dağladı. Yaşar Kemal’e kızdım kalemine bu kadar acı bulaştırdığı için.
Oysa yaşananlar öykü değil bir zamanlar Anadolu’da yaşanmış gerçek hikâyelerdi.
Tuğla fırınında ateş başında kendine bir beyaz pantolon diktirebilmek için çalışmayı kabul eder ama çocuk yaşta ateş fırının başında saatlerce beklemekten hasta düşer.
3 günün sonunda da yevmiyesi bahanelerle eksik verilir.
Yeşil kertenkele öyküsünde kahraman İbrahim. Kendisiyle dalga geçen akranlarından ve çevresindeki herkesten kaçıp doğaya ve hayvanlara sığınan İbrahim’in, hayal gücüyle canlandırdığı babasına ve ondan kaçarak kurduğu evreni anlatılır.
Kalemler; hikâyesinin çocuk karakteri Neriman’dır. Bu kısa öyküde yoksulluk, talihsizliğin getirdiği yaraların bir çocuk yüreğinde motiflenişini okuyorsunuz.
Neriman’ın babası çöplerden topladığı kalemleri kızına getirir ve olay örgüsü orada başlar.
Bebek; isimli öyküde yine klasik Anadolu dertlerinden bir kesit aktarılır. Ama aktaran yaşar kemal olunca okuyucusu boldur.
İsmail doğumda eşini kaybeder ve bebeği ile bir başına kalır. Kapı kapı bebeğine bakacak sütanne arar. O sırada karşılaştığı sıkıntılar etkileyici bir dil ile anlatılır.
Yolda; bu bölümde emine karakterinin şansızlığı anlatılırken yaşar kemal ustalığını, diyalog yaratmada ki başarısını gözler önüne sermiştir.
Hem emine hem arabacı karakteri dönemin şartlarına göre aktris edası taşırlar.
Şahan Ahmet; bölümünde iliklerine hücrelerine kadar haksızlığa uğramış Ahmet karakteri içinizi yakıp geçer mi yoksa bugünlerde de sistemin böyle işlediğini size bir kez daha hatırlatır mı bilmem.
Hikâyenin kahramanı ormanlık bir alanda 4 dönümlük bir kısmı bir tek baltası ile yıllarca kesip biçip tarlaya çevirir.
Toprağı bir yıl eker toprağın verimli olduğunu gören bir köy ağası Ahmet’in toprağına devlet adlı mekanizmayı kullanarak çöker fakir ve güçsüz Ahmet mahkeme mahkeme gezer hiçbir şey yapamaz.
Halis serkisof ; öyküsü insanlığın başka bir yönünü gözler önüne serer. Hem komik hem acıdır kahraman dolandırılır fakat dolandırıldığını kendine yediremediği için asla dolandırıldığını kabullenmez.
Bozuk bir saate bir dünya para harcamıştır. Fakat yıllarca saat çalışıyormuş gibi davranır.
Hırsız, ağır akan su diğer öykülere de yer vermiştir.
Toplum, birey olarak insan çeşitliliği, acımasızlık, izahı olamayanın mizahı, gibi renk renk anlamlar çıkaracağınız, zevkli bir yolculuğa çıkacağınız öykü kitabıdır sarı sıcak.
