BÖLGE TARIMI VE ZİRAİ SIKINTILAR
Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odasıyla bölge tarımının geçtiği süreçleri konuştuk.
Enflasyon ve ülke Ekonomisinin yarattığı sıkıntılar Çiftçileri zora sokuyor ve devletten beklentiyi yükseltiyor.
Çiftçiler Tarımsal desteklemeleri yetersiz bulmasının yanı sıra geç ödendiğinden şikâyetçiler. 2023 yılında fiyatı belirlenen buğday, arpa, mercimek primi 2024 de hâlâ ödenmiş değil.
Ödense bile geçen yıl ki kura göre belirlenen fiyat bugünkü koşullarla erimiş oluyor.
Bölge sulama birliği ve Ziraat odası; Dicle Kral kızı barajı, Silvan barajı projeleri yıllardır devam ediyor tamamlanırsa bölge kuru gıda da ihracat yapacak konuma geçeceğini belirtiyor.
Kral kızı ve Silvan barajı projeleri bitip hayata geçmiş olsaydı Diyarbakır ve çevresinde üç buçuk milyon dönüm arazi sulu tarıma geçmiş olacak üç buçuk
milyon dönüm araziden bir buçuk milyon dönüme pamuk ekildiğini düşünün dönüm başı 500 kğ verim elde ettiğimizi varsayalım 750 bin ton yapıyor.
Bölge olarak dışardan ithal ettiğimiz pamuk da zaten 750 bin tondur…
Tarımın olmazsa olmaz ayakları mazot, elektrik, su, gübre, tohum…
1 litre mazot 40 lirayı aşmış durumda bir depo 100 litre ve bir günlüktür maliyeti 4.000 lira. Mazot desteği var ama ihtiyacı karşılamıyor.
Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası başkanı Süleyman İskenderoğlu diyor ki; dünyanın hiçbir yerinde üretim den Ötv vergisi alınmıyor. Adı üzerinde özel tüketim vergisi.
Ama kullandığımız mazottan, gübreden elektrik ve sudan ötv alınıyor. Pamuk, mısır, mercimek ekmek keyfi veya özel değildir. Zirai ilaçlamadan ötv alınır mı?
Hükümetten, üreticiler için ötv ve kdv’nin kaldırılmasını talep ediyorlar.
Tarım kanunlarına göre gayrimilli hasılanın % 1’nin üreticiler verilmesi gereklidir.
Bugün tarıma verilen destek % 1’in oldukça altındadır. Çiftçi petrol ofisine, tarım krediye, bankaya, enerji şirketlerine borçlu olup mağdur konumda kalıyor.
Elektrik sorununa gelecek olursak, devlet elektrik idaresi özelleştikten sonra Diyarbakır’ın da içinde olduğu 6 ilde % 65 elektrik faturası indirimi yaptı.
Sonraki yıllarda çiftçiye düşen miktarı artırıldıkça arttırıldı. % 35’ lik indirime geçildi.
Bu yıl yapılan tarım bakanlığı tarafından yapılan bilgilendirmeyle 2024 itibariyle artık tarımda elektrik idaresi indirimini kaldırmıştır.
Küçük çiftçilerin elektrik idaresine icralık olacağı haberlerini bu yıl sık sık duyacağımız öngörülüyor.
Ürün stokçuluğu yapanın üretici değil aracılar olduğunu belirtmek de fayda var.
Çiftçi üretici; tüccarın, komisyoncunun, allafların, fabrikaların insafına terk edilmiş durumda çiftçi borçlu konumda olduğundan ürettiği ürünleri
stokçulara komisyoncularına vaktinden önce değerinin altına satmak durumunda kalıyor.
Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası; tarım planlamaları ve stratejilerin bakanlıkta ki masalarda kararlar almasına sitem ediyor.
Tarıma dayalı stratejilerin saha da, tarlalarda, mevcut durumların süreç takibi yapıldığı kooperatif, sulama birlikleri ve ziraat odalarıyla istişareli yapılırsa daha sağlıklı adımlar atılacağı düşünülüyor.