BEDEN VE RUHUN UYUM İÇİNDEKİ HAREKETİ: DANS
İnsan bedeninin çoğunlukla çalgılar eşliğinde ritme uygun olarak hareket ettirilmesine dans denir. Bu kavram için kesinleşen net bir açıklama yapmak güçtür. Bir davranış, bir sanat dalı, bir iletişim biçimi, toplumsal bir eylem, gelenek aktarımı, kişinin kendini ifade ediş aracı gibi açıklamalar da yapılabilir.
Dansın insanın var oluşu ile başladığını söyleyebiliriz. Günlük yaşamlarındaki avlanmalarında, doğum ve ölüm gibi dönemlerinde, inançları doğrultusunda kutsal olduğunu düşündükleri zamanlarda bir ahenk içinde olan hareketlerle duygularını dışa yansıtmışlardır. Tekrar eden ritmik davranışlara zaman içinde sesler, ezgiler ve çalgılar da eklenmiştir. Böylece ilk insanlık tarihinden günümüze kadar insanlar, duygu, düşünce, his, beklentilerini hareket ve ritmin ahenginden faydalanarak aktarmışlardır.
Dans, günümüzde kendi içinde çeşitlere ayrılan bir sanat dalı olarak kabul edilir. Çıkış noktaları ve uygulanışları ile kategorize edilirler.
• Hip-Hop: Önceleri bir müzik türü olan hip-hop, zaman içinde ritme uygun hareketlerin de eklenmesiyle bir dans türü haline gelmiştir. El, kol ve ayakların kullanıldığı dansta kareografi yoktur, doğaçlama oynanır. Başın üstünde dönme hareketlerinin yapıldığı bir danstır.
• Salsa: Bir partnerle yapılan tek çift veya grup dansıdır. Kıvrak ve hızlı hareketler edilir. Daha neşeli müzikler ile oynanır. Latin Amerika’da ortaya çıkıp dünyaca öğrenilmiştir.
• Tango: Partnerle uyum ve iletişim içinde olmayı gerektiren bir danstır. Adımlardan ve dönme hareketlerinden oluşan dans, çiftin uyum içinde olmasıyla doğaçlama bir şekilde devam edebilir. Romantizm, aşk ve melankolinin hareketleri olduğu savunulan bir danstır. Kendisi ile aynı ismi alan müzik türü ile canlandırılır.
• Zumba: Dans ve aerobik hareketlerden oluşan bu tür daha çok fitness programı olarak kabul edilir. Uluslararası müziklerle dan edilir. Hareketlilik gerektirir.
• Vals: Çiftlerin daha yavaş bir şekilde hareket ettiği dans türüdür. Düz ve yumuşak hareketlerden oluşan bu dans, balo salon dansları arasında yer alır.
• Cha Cha: Latin kökenli bir danstır. Oldukça hareketlidir. Ayakların yere yakın tutulduğu bu dans türünde bacaklar ve kalçanın sürekli hareket etmesi sağlanır.
• Bale: Çağdaş danstır. Vücut ağırlığı ayak parmak uçlarında tutulur. Belli bir kareografiye sahip olan bu dans klasik müzik eşliğinde canlandırılır. Bu yönüyle tiyatral bir dans olarak kabul edilir.
Belli bir amaçla duygu, düşünce, hislerin dışa vurulmasında bir araç olarak kullanılan dans, zaman içinde türlere ayrılarak isimlendirilmiştir. Yukarıda günümüzde popüler olan bazı türlerinden bahsettik. Kişilerin bu denli istek ve heyecanla dansa yönelmelerinin ve bunu bir hobi olarak görmelerinin temel alt sebepleri vardır. Ruh ve beden sağlığına iyi gelen ritmik hareketlerin faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Yapılış anında sergilenen hareketlerle serotonin hormonu salgılanır. Eksikliğinde depresyon, yorgunluk, sıkılgan ruh hallerinin yaşanmasına sebep olan bu hormon, kişide mutluluğu var eder. Kişi hareket ettiği için canlılık, zindelik hissini yaşar.
• Bedenin hareketliliği ile kişiye kas gücü ve esneklik kazandırır.
• Bağışıklık sistemi desteklenir.
• Stresin kontrol edilmesi ve düzenlenmesinde etki sahibidir.
• Ritim ve hareket ahengini sağlamak için kişinin anda olması gerekir. Kişinin dikkat ve odaklanma süresinin artışında rol oynar. Ayrıca koordinasyon becerilerini de geliştirir.
• Grup ile yapılan danslarda kişinin sosyal becerileri desteklenir.
• Kişinin öz güveni gelişir.
• Kişi kendisiyle ilgili öz farkındalık kazanır. Böylece duygu, düşünce ve davranış düzenlemelerinde daha iyi sonuçlar alır.
Dara L. Philips: “Dans, sadece hareket yoluyla duyulabilen bir dili konuşur. Dansçılar zihinlerindeki düşüncelerle iletişim kurar; fikirlerini, bakış açılarını ve duygularını izleyicilerle ve birbirleriyle paylaşırlar.”
Sanat, bazen de insan ruhunda var olan bir salınımdır.
