SODES, Hikmetinden sual olunmaz?

Evet,
Uzun süredir değinmek istediğim bir mevzu vardı.
Şu hep duyuyoruz ya;
"SODES" şöyle, SODES böyle diye!
Malum,
Son bir kaç yıldır "yerel bazda" etkinliklerin nerdeyse "top yekunu" bu kapsamda.
Bazen,
Öylesine "aktifleşiyor ki", habercilik anlamında takipte bile, geri kalmaktayız.
Neyse,
Zaten projenin "uygulayıcıları" bizi geride bıraktıran durumlarda kendileri aktif oluyorlar.
Ismarlama,
Haber ve yorum yapılması noktasında; "dokümanı" getirip teslim ediyorlar.
Sağ olsun,
Bizim maharetli birçok "muhabirimiz" de, sazan balığı misali atılıyor üzerine.
Tabi,
Meseleyle alakalı "bir kaç yazım" olacağını şimdiden ifade etmek isterim.
Salt bugünle; "münhasır" olmayacak.

* * *

İsterseniz,
Öncelikle "SODES'in" kronolojik yapısına bi bakalım.
Nedir,
Ne değildir, işleyiş ve vücuda geliş durumu neyle mümkün?
SODES nedir diyerek başlayalım.
Önce bi açılımını yapalım SODES'in.
SODES,
"Sosyal Destek Projesi" ifadesinin kısaltılmışı.
Hükmü;
İstihdam, sosyal içerme, kültür, sanat ve spor alanları.
Yani;
Göç, yoksulluk ve işsizlik gibi sorunlar ile değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı ihtiyaçları karşılamak.

* * *

Lakin
Bu projenin "uygulama" alanı coğrafik yapıda kısıtlı.
Proje;
Doğu ve Güneydoğu bölgesini de içine alan 25 ili kapsamaktadır.
Proje,
"Yerel" düzeyde hazırlanıp ve uygulanmakta.
Gayesi;
Beşeri sermayenin geliştirilmesi.
Toplumsal bütünleşmenin sağlanması.
Yerel dinamikleri harekete geçirerek, "bir bütünlük" içerisinde kaynaşmasını sağlamak.
Velhasıl,
Bir tek ifadeyle kent ile kırsal "yaşantıyı" bir ölçüde, modernize etmek!

* * *

Peki;
SODES'ten kimler "projelendirme" kriterinde yararlanıyor.
Kim ve kimler; "proje" hazırlayıp, sunabilir.
Kamu kuruluşları,
İl/-ilçe özel idareleri,
Belediyeler,
Mahalli idare birlikleri,
Üniversiteler,
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
Sivil toplum kuruluşları.

* * *

Projeye dâhil olma babındaki süreç nasıl işliyor derseniz?
Anlatayım.
Önce;
Projeler o ilin valiliğine sunulur.
Valilik, kurduğu komisyonla bu projeleri inceler.
Uygun gördüklerini Devlet Planlama Teşkilatı'na gönderir.
DPT inceledikten sonra kabul edilen projeler ilan edilir.
Normal,
Prosedür ve işleyiş bu meyanda gelişir.
Yani;
Yasal nizam böyle.
Bu madalyonun bir yüzü.

* * *

Gelelim,
Madalyonun "çirkin" yüzüne.
Çünkü
Bu yüzde enva-i "hile, desise ve yolsuzluk ile kayırma" söz konusu.
Nasıl mı?
Hani deriz ya; aman Allahım diye; bu ne rezillikler silsilesi.
Bakın;
İlk macera "projenin" kabulünde, gelişir.
Şöyle ki;
Proje'nin "kabulünde" tek insiyatif o işten sorumlu vali yardımcısında.
Teklif edilen projenin DPT'ye gönderilip gönderilmemesi;  "o vali yardımcısının" iki dudağı arasında.
Verdiği karar.
Doğru mu, yanlış mı, üstünü çizdiği projelerin kriterinin ne olduğu konusunda "hikmetinden sual olunmaz"
Burada kurulan komisyonun kimlerden oluştuğu, yeterlilikleri, ilişkileri ise tam bir muamma.

* * *

Çünkü;
Birçok sivil toplum örgütü başta olmak üzere, kurumları biliyorum.
Emek,
Ve zaman harcayarak bir dizi proje hazırlayıp valiliğe sunuyor.
Sonra,
Bakıyor ki "o proje", çöpe atılmış.
Açıklanan projelerle kendi projesi arasında, "sosyal bütünleşme" alanında, "dağlar kadar fark" var.
Ama elden ne gelir;
Projelerin kabulündeki ana kıstas nedir?
Ve projelerinin neden kabul edilmediğini,
Eksikleri varsa nelerin olduğunu,
Değerlendirilen projelerde benimsedikleri "kriterler" nedir,
Bunla alakalı;
Ne bilgilendirme ne de öğrenme şansları var?
Devlet sırrı nizamında!
Ser verilir, "sır verilmez".

* * *

Velhasıl;
Vali yardımcısının hikmetiyle geçen projeler bu kez DPT'ye gider.
Tabi aynı;
Macera burada da söz konusu.
Sonuç itibariyle;
Projelerin "kabulüyle" alakalı Valilik ve DPT’deki seyir "tam bir sır ve muamma"
Gelelim;
Kabul edilen bazı projelere.
İncelendiğinde,
Detayına baktığınızda "bu mu proje" demekten kendinizi alamıyorsunuz.
Hayretler içerisinde kalıp; “Sosyal bütünleşme" tam bir sosyal ayrışmaya "körüğü".
Yandaş,
Gayri yandaş bir resme sahip; "SODES'in" projelerinin hikmeti!

* * *

Sohbete,
Burada virgül bırakıp, devamı sonra diyelim.
Lakin
Meselenin "akla-hayale" sığmayan, "kabul edilen" projeleri olduğu gibi.
Ciddi,
Manada akıtılan paranın "nasıl" keyfiyet içerisinde "verimsizleştirilerek" ranta dönüştüğünü.
Bir de,
Projelerde "kurumların", eş dost, akraba "kafa-kol" ilişkileriyle, "düzen" kurmaları.
Kiminin de,
Proje sayesinde "servetine" servet kattığı.
Bunlardan bazılarını;
Bilahare konuşacağız.
Şimdilik; "SODES'in" diğer yüzünün, nasıl bir seyir içerdiğini öğrenmiş olduk.
25 ildeki,
"açık oy, gizli tasnif" hesabıyla; icra edilen SODES, başlı başına skandallar manzumesi.
Yeter ki;
Bir deşilsin ve teferruatlı tahkikata tabi tutulsun.
O zaman;
Görülecek ki, İSKİ ve DİSKİ'nin "çukurlarındaki" kirlilikten daha çok olduğu.