MERVANİ KÖPRÜSÜ VE BAYDEMİR SINAVI!
Malumunuzdur! Yarın Mübarek Kurban Bayramı. Bugün ise Arife günü.
Bayram süresi içerisinde sizlerle olamayacağız.
Gazetemizin müdavimleri! Ve özellikle bölge ahalisi çok yakından bilir ve duruma vakıftırlar.
Diyarbakır Söz'ün 'Dini bayramlarda' çıkmadığını. Ki bunu bir gelenek haline getirdi.
Yayın hayatına başladığı günden beridir de; 'gelenek' devam etmektedir. 19 yıldır sürüyor.
O nedenle bu Bayramda da çıkmayacağız!
***
Bu münasebetle önce nurlu ve mukaddes günlere bir bayram yazısı 'olur mu' dedim kendi kendime.
Sonra düşündüm; ne yazabilirim diye! Dilimizde nakarat halini alan ve her bayram arifesinde deklare ettiğimiz;
'Ah. Nerdeee o eski Bayramlar'. Bunun feyziyle yola koyulsam olur mu? Klasik bir yaklaşım olmaz mı?
Çünkü bu klişeleşmiş sualin bir nostalji olduğu kadar, geçen senelerin de anılması ve yad edilmesidir.
Aslında 'o yıllar' ömürden tükendiğinin ifadesidir. Anlayacağınız; geçmişe dönüp bi bakmaktır. Düşündüm; 'güne' yaraşır mı?
***
Şöyle; 'Artık Bayramların da tadı-tuzu kalmadı' deyip, çocukluğumda yaşadığım bayramları mı anlatayım?
Yoksa yaşayamadığım bayramları mı, şöyle mırıldanayım mı? Geçmişi 'derin' duygularla yad etmek.
Hem sizi hem de kendimi 'hüzün' dünyasına götürüp, gözleri nemlendireyim dedim.
Ve şöyle dönüp edebiyatımıza, gelenek ve göreneklerimize, aile efradına bi baksam diye! Sonra duraksayıp olmaz dedim. Düşünceme karşı çıkarak.
Çünkü hayatımızı renklendirip sevincin bütün toplum katmanlarında yaşanmasını sağlayan bu günde.
***
Ve dayanışma duygusunu en üst seviyeye taşıyan Bayramı ikmal edeceğimiz bir zamanı boğmamak gerekir.
Onun için beri gel dedim kendi kendime! Yazına konu olabilecek en makbul ve en duygu geliştiren 'hadiseyi' zaten gün içerisinde yaşadın.
Diyarbakırlılar ve Diyarbakır için önemi büyük bir hizmet bu görüp-şahit olduğun! Artık Mervani Köprüsü'nün 'en modern' yapımı var.
Yıllarını Diyarbakır'ın ve Güneydoğu'nun ulaşım yükünü omzunda taşıyan On Gözlü, bu görevi 'genç bir omuza' devretti.
Böylesi bir 'abideyi' ve bunla gelişen sevinci, barışı, birlikteliği, coşku ve görev bilincini bünyesinde yaşatan Mervani Köprüsü var iken.
***
Evet! Şüphesiz ki Diyarbakır denildiği zaman 'Tarihi' değerler anılır. Ki Anadolu'nun en zengin ve en eski kentlerinden biridir Diyarbakır.
Her ne kadar 'tarihsel' süreçte birçok yağmalama yaşadıysa da, birçok yapı orijinalliğini yitirdiyse de; 'varlıkları' halen güven tesis ediyor.
Birçok farklı 'kültürü' bünyesinde yaşatarak; tarihsel kimlikle 'ev sahipliği' yapan Amed'in hiç kuşkusuz ki en büyük gözdesi;
Hazreti Süleyman, Sahabeler, Surlar ve tabi ki Mervaniler döneminde inşa edilen On gözlü köprü. Stratejik bir öneme de sahiptir; On Gözlü köprü.
Çünkü Dicle Nehrinin iki yakasını birbirine bağlayan o yıllarda 'tek köprüydü'! Savaşlarla daima en çok korunan yapıların başında gelmiştir.
Rivayete göre; Mervani Hükümdarı Mümehhiduddevle Nasır tarafından 11. yüzyılda inşa edildi.
Mimarı da Yusufoğlu Ubeyd Bey. Kırklar dağının 'eteğinde' bir gerdan gibi; Dicle'yi sarıyor.
***
Köprünün orijinal yapısı aslında 11 gözden ibaret olduğu açıkça görünmektedir, bunu belirleyen birçok şekilsel değişiklik vardır.
Köprünün doğu ve batı yol girişlerine bakıldığı zaman batı tarafından ilk 5 göz üzerinde bulunan yolun daha geniş olduğu.
6–7–8. göz üzerinde bulunan yolun daraldığı 9 ve 10. gözden sonra tekrar genişlediği görülmekte.
Yine rivayete göre; On gözlü Köprünün Güneyine akan Dicle nehri Allaha giden yol olarak da anılır.
Bölge insanı Kurban Bayramı arifesinde dileklerini yazar ve Dicle nehrine atarlar.
***
Köprünün Doğu yakasında bulunan Kırklar Dağı ilk İnsan Hz. Adem’in yeryüzüne indiği ilk yer olarak anılır.
Bu dağın Hz. Adem’in kırk suyla yıkandığı yer olduğu ve bu nedenle isminin kırklar dağı olduğu söylenir.
İşte bu tarihi 'öneme' sahip abide; artık 'ulaşıma' dayalı omuzladığı yükü devretti. Bundan sonra; 'turizme' hizmet edecek.
Gelen giden yerli ve yabancı 'turiste', nostalji bir hayat yaşatacak. Üzerinde yürünecek, belki zamana özgü 'çayda çıra' bile yapılabilinecek.
***
Evet! On Gözlü köprünün 'ulaşımı sağlama' görevini artık; Mervani Köprüsü üstlendi. Dün 'köprünün' açılış törenindeydik.
Mahşeri bir kalabalık alanda hakimdi. Bundan tam 30 hafta önce de; 'temel' atma törenine katılmıştım.
Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir davet etmişti, dün gibi.
Hatırlıyorum! Köprü yapımıyla 'alakalı', kurumlar arasındaki hizipleşmeyi. Belediye, Valilik ve Karayolu 'ekseninde' gelişmişti.
O gün için şu ifadeyi kullanmıştım! Diyarbakır'ın hayrına ve geleceğine yönelik 'adımlar', siyasal düşüncelere kurban edilmemeli.
Kurumların çekişmesi Diyarbakırımızın kaybınadır diye.. Ki bu ifadem bir hayli 'etkili' olmuştu.
***
Temel atma töreni esnasında; DTP'nin Belediyecilik anlamında 'ciddi' sınavı diye kafamda soru bırakmıştım, o gün için.
Çünkü Baydemir henüz ikinci seçim mücadelesinden yeni çıkmıştı. Seçim döneminde de '50 vizyon projemiz' var demişti..
Ve köprünün temelini atarken; 'iddialı' bir takvimden bahsetmişti. "Bu köprüyü 240 günde bitireceğiz" diye!
Dün not aldığım takvime baktım; 240 günle alakalı. 206 metre uzunluğunda, 13,5 metre genişliğinde, 7 adaklı ve 6 açıklığı bulunan köprü;
Tamı tamına 210 günde tamamlanmış.
Yani söz verilen takvimden bir ay erkenden! Demek ki her bir gün için; 1 metre yol yapılmış.
Bağlantı yollarıyla belediyeye toplam maliyeti ise; 4 milyon 100 bin TL.
***
DTP İl Başkanı Fırat Anlı'nın 'önerisi', Baydemir'in de 'açılışa' katılanların oylamasına sunduğu isimle 'Mervani Köprüsü' adını alan; Bağıvar köprüsü.
Salt o bölgedeki 'yerleşim' birimlerine hizmet vermeyecek. Aynı zamanda 'Çevre Yolu'nun da ağında önemli bir köprü olacak.
Evet! Baydemir 210 gün önce kafamda soru olarak işaret ettiğim 'ciddi sınavı', başarıyla vermiş oldu; bu hizmetiyle.
Nitekim!. Baydemir dün akşam saatlerinde telefonla beni aradı; 'Mervani Köprüsünü' ve yapım süresini nasıl gördün diye?
Çünkü daha önce kendisiyle paylaşmıştım; 'Köprünün' kendileri için ciddi bir sınav teşkil ettiğini.
***
Açılış töreni esnasında nitekim ifade ettim dedi; 'Bu köprünün bu zamanda bitirileceğine' bir çok kesimin inanmadığını.
Demek ki; 'inanç ve azim' olursa 'ne zaman ne de iş' engel tanımaz. Yeter ki; üstlenilen misyonun 'bilinci' kütük olmasın.
Aslında bu köprü bir ölçüde; DTP'li Belediye Başkanlarının 'artık siyasi söylemlerle' değil.
Belediyecilik 'hizmetleriyle' gündeme gelmeleri gerektiği gerçeğinin bir aynası.
Beklentimiz daha çok 'hizmetlere' köprü olabilecek, açılış ve temel atma törenleridir.
Çünkü Diyarbakır'ın çok eksiği var ve alması gereken daha çok yol vardır.
Sonuç itibariyle; 'Mervani Köprüsü', başta Bağıvar ve Çarıklı halkına olmak üzere; Diyarbakır'a ve Diyarbakırlılara 'Bayram' hediyesi.
***
Bu münasebetle; ben de tüm okurlarımın ve Bölge halkımızın 'Kurban Bayramını' en içten duygularla tebrik ediyor.
Bu hayırlı ve mukaddes günlerin, 'özlemle yanıp tutuştuğumuz', Barışa, Kardeşliğe, Hoşgörüye ve Sevgiye 'vesile' olmasını diliyorum.
Salı sabahı görüşmek üzere.